Thưa cùng chư Huynh Tỷ,

Là một tu sĩ Cao Đài, tuổi hạc đã cao nhưng tâm trí không xa rời Đạo Pháp, tôi hằng lắng nghe tâm tưởng của chư Huynh Tỷ vọng lại. Tuy đã sống ngoài vòng thế sự từ lâu nhưng nỗi ưu tư về sự trường tồn của Đạo nghiệp khiến tôi phải hồi bút đôi điều nhắn nhủ.

Còn nhớ khi xưa, Đại Từ Phụ để lời cùng Ngài ThượngTrung Nhựt, lúc bấy giờ là Hội Đồng Lê văn Trung:

Đã thấy ven mây lố mặt dương

Cùng nhau xúm xít dẫn lên đường

Đạo cao phó có tay cao độ

Gần gũi sau ra vạn dặm trường

Lời tiên tri ấy quả chỉ mấy năm sau Đạo quyền nghiêng ngửa. Tình huynh đệ chẳng còn rồi đến mỗi người dẫn dắt một phương, trước gần gũi xúm xít bên nhau sau ra vạn dặm trường ngăn cách

Cái thưở ban đầu yêu ái ấy

Nghìn năm chưa dễ gặp lại nhau

Để rồi đến hôm nay dòng đời đưa đẩy chư Huynh Tỷ gặp lại nhau nơi xứ lạ quê người. Câu chuyện Pháp Chánh Chơn Truyền luật Đạo lại một phen trổi dậy nhiều năm qua bàn cãi. Lòng người ly tán bởi nạn áo cơm dục quyền cầu lợi. Cửa Đạo Thầy cũng hoen ố nhiều phen vì Luật Pháp Chánh không tuân. Nẻo Chơn truyền mở lối khác cho vừa với phàm trí tính toan theo sự đẩy đưa của hoàn cảnh.

Nhơn ý chẳng tùng theo Thiên Ý do cánh tay phàm bày vẽ thì quyền nhơn sanh dục tấn cũng đòi phen nghịch hẳn với Chơn truyền khiến chư Thần Thánh cũng châu mày ứa lụy.

Nét phong quang hồ hởi vẫn ẩn tàng chút nẻo lợi cùng danh là dấu nét của đời chưa gội sạch, khiến nộ khí bày trò mưu mẹo dẫn phàm thân tách lối Đào nguyên. Việc hành Đạo khó tránh khỏi luật kim tiền vi chủ. Ấy là bước tục dẫn đường, nẻo Thiên môn lợt dấu.

Ngó cuộc thế đìu hiu quạnh quẽ

Vắng chơn Tiên dạo gót sơn hà

Nhìn lũ trẻ hồn ma chung chạ

Khiến lòng già đổ lụy chứa chan

Nơi đất khách chư Đệ, Huynh rõ thấu.

Chuyện Pháp Chánh khi xưa tái diễn

Nghịch Chơn truyền, Đạo Pháp tách chia

Khiến ngày nay chư Huynh Tỷ khổ lòng

Năm bảy phía chín mười phe không hòa hợp

Mượn nét bút khơi lại Chơn truyền, nhắn lời cùng đồng đạo tha phương: mình phải biết sống sao cho ra trượng nghĩa. Chuyện rẻ lối chia phe đã bảy mươi năm trong Đạo sử quê nhà lưu lại trong lòng đệ huynh những gì,mình xét thử. Chữ Từ bi, Công chánh có đâu xa đừng để nhạt nhòa trong tâm trí. Bước đường qua dầu hành Đạo ở Tòa Thánh Tây Ninh chánh gốc hay ở các hệ phái phân chia cũng là phương lập vị mình nơi cõi thế. Chuyện đời dời đổi, nay đất mới dung thân thì huynh đệ phải biết quên điều dị biệt đặc thù khi xưa lưu dấu, đối diện cùng thực tế Tân Dân hầu bắt tay nhau gìn giữ chút Đạo quyền vừa nhen nhúm cho trọn vẽ yêu thương mới phải.

Trước vạn quốc, chữ Đại Đồng vô nghĩa nếu chư huynh đệ vẫn  giữ nét bất hòa, chủ thuyết Cao Đài hóa ra ảo tưởng

Pháp Chánh là đầu mối Chơn truyền Đức Chí Tôn đã ban hành từ buổi ban sơ, phải trọn tuân thì Đạo Thầy mới ra thiệt tướng.

Trừ môn phái Chiếu Minh do trưởng huynh Ngô văn Chiêu dẫn lối đi riêng buổi trước, khi chưa có Pháp Chánh Truyền và Tân Luật nên chẳng tùng quyền ấy. Thế nhưng Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ là một tôn giáo mà triết lý gồm Ngũ Chi phục nhứt, Tam Giáo qui nguyên qua 70 năm truyền giáo đã phát triển theo chiều hướng tổng hợp tinh hoa các giáo thuyết cổ kim cùng với những khải thị huyền linh mới mẻ của Đức Chí Tôn chớ nào phải một chi Tiên Đạo phục sinh?

Pháp Chánh Truyền, Tân Luật vẫn là căn bản cho cách tổ chức, điều hành nền Chánh giáo trước những tính toan rẽ lối canh cải chơn truyền. Lời lẽ dầu biện luận ra sao xin chư huynh tỷ giữ lòng mình bền chặc.

Mưu chước của tà thần đang ló dạng, đang nhiều lời dối gạt trí tâm, đủ lý nọ lời kia giục lòng người nghịch lẫn để phá hủy, phân tán toàn bộ các cơ cấu nhơn sự Đạo quyền nơi hải ngoại không phân biệt tư tưởng hệ phái nào, dòng tư tưởng ấy đã hiện lên gần rõ nét.

Kỷ cương Pháp Chánh chơn truyền Đức Chí Tôn để lại phải giữ gìn, Tân Luật buộc ràng tánh tục ban hành từ buổi khai nguyên Đại Đạo. Ấy là phép mầu để giữ gìn Đạo nghiệp Thầy đó.

Xin chư Huynh Tỷ lưu tâm cảnh giác.

Xuân Ất Hợi 1995    

Ðạo huynh Phạm Tất Ðắc

Từ sau cuộc chính biến 1975 tại miền Nam Việt Nam, một làn sóng người Việt di cư đi tìm cuộc sống mới nơi các nước tự do. Trong làn sóng di dân này, có một số người theo tín ngưỡng Cao Ðài đã trở thành hạt nhân bùng nổ phong trào truyền giáo Cao Ðài nơi hải ngoại. Hầu hết họ là những di dân đi tìm lẽ sống cá nhân, chỉ một số rất ít vì lý do tín ngưỡng.

Thế nhưng sau khi định cư xong, họ lại trở thành những nhà truyền giáo không chuyên, hòan cảnh xã hội đưa họ đến vị thế ấy. Bởi không chuyên nghiệp, nghĩa là tài năng và đạo đức trong lãnh vực này chịu nhiều khiếm khuyết, họ đã hoạt động một cách hăng say theo những tác động của tư duy và tình cảm mang nhiều tính cách hòan cảnh nhất thời và hậu quả đương nhiên nhiều điều đáng tiếc đã xảy ra, mà đáng lẽ  nó không xảy ra mới đúng. Vậy chơn pháp là đâu? cái gì dã thôi thúc người tín đồ Cao Ðài có  những bước đưa chân như thế?

Trước nhất, trở về chỗ sâu kín trong tâm hồn con người thì nhu cầu tín ngưỡng là nhu cầu chính đáng bởi nó biểu hiện đức háo sanh của Thượng Đế. Vũ trụ biến hình từ không ra có. Thượng Đế tự phân mình từ Hư Vô khí đến vạn loại. Trong hình thể vạn loại có cái sống của tánh Linh. Vì vậy khi con người sống với  vật là sống với vạn loại, sống với tâm là sống với vạn linh. Đôi từ ngữ bao hàm ý nghĩa cả về hình chất lẫn tâm hồn. Trong cuộc sống cõi  trần này, ai chẳng từng mơ ước có một ngày mai tươi sáng, dầu đó là giàu sang danh vọng, tuổi thọ kéo dài, cháu con lưu hậu... Thế nhưng đời là quán trọ, là cõi tục chứ nào phải cõi Thiên đàng nên cuộc sống vẫn đầy dãy những khổ đau bất hạnh. Tâm lý con người buộc phải nghĩ đến kiếp lai sinh tái tạo..

 Ý niệm tín ngưỡng nơi một linh hồn bất diệt đã tạo thành nếp sinh hoạt tôn giáo của nhơn loại. Vì thế, tự cổ chí kim, tín ngưỡng vẫn tồn tại bởi nó là một phần sự sống của con người. Từ chối hay hủy diệt nó là đưa con người lùi lại cái sống chỉ biết có hai bữa ăn mà sống. Hình thức tín ngưỡng thay đổi theo thời gian nhưng niềm khát vọng sâu xa hướng về chỗ vẹn toàn bất diệt. Là một tiểu linh quang của Thượng Đế, linh hồn vẫn luôn tồn tại trong tâm trí con người, dù họ hung bạo đến đâu cũng sẽ có nhũng giây phút cảm nhận được điều ấy. Những giây phút mà con người đối đầu với đau khổ, chết chóc, bất hạnh, họ hi vọng ở một cái gì mong manh khó tả. Họ cố bám vào  đó để tìm một điểm tựa và nghị lực kéo dài sự sống trước những thực tại bất toàn đang phủ vây tứ phía...

Tín ngưỡng là sự sống của con người, sự sống của tâm hồn ẩn tàng trong hình thể vật chất của xác thân. Sự sống là biểu hiện đức Hóa sanh của Thượng Đế. Loài người có tín ngưỡng mới tìm đến Chí Linh. Bước nối liền ấy là sự sinh hoạt phần hồn sau cái sống của xác phàm chỉ biết  kiếm tiền rồi ăn uống, vui chơi hưởng thụ là chính. Nhu cầu tâm lý và nhu cầu vầy đoàn đã thôi thúc đoàn người di dân có tín ngưỡng trở nên rộn rịp với những sinh hoạt truyền giáo ở xứ người.

Thứ đến, ta phải kể đến nhu cầu vầy đòan để tìm hơi ấm của những cánh chim bạt gió. Ðặt chân lên đất khách quê người, tâm hồn kẻ di dân tránh sao khỏi cảm thấy lòng mình giá lạnh, lạc lõng bơ vơ. Những cánh chim bạt gió ấy tìm lại gần nhau, để bảo tồn sự sống của mình, tìm chút hơi ấm cho tâm hồn bớt giá lạnh. Cộng đồng người Việt đã thành hình trên đất khách cũng vì lý do ấy. Trong cộng đồng đó, có cộng đồng tín hữu Cao Đài. Hội tín hữu Cao Đài ra đời rải rác từng nhóm đó đây, làm sống lại sinh hoạt thờ phượng, cúng kiến, truyền bá đức tin của đoàn người tín hữu trên khắp các nước:Hoa Kỳ, Canada, Úc, Anh, Pháp, Đức...

Nếu như tín ngưỡng chỉ đơn thuần là chuyện của tâm linh thì chưa đến nỗi phải nhọc lòng để tâm phân giải. Đàng sau cái bóng dáng của sinh hoạt truyền giáo hải ngoại vẫn thập thò những ý tưởng của các chính khách đã vì đời nặng mang đế nghiệp hay chút công danh phù phiếm còn vướng đọng trong tâm đã vẽ nên cảnh Chùa chiền, Thánh thất một bức tranh mây nổi nhuốm màu tang thương. Hễ có hợp quần tất nhiên gây sức mạnh, có quyền bính tất phải có đua tranh. Từ đó xảo thuật của đời đã len vào cửa từ bi. Giục lên tiếng chuông rộn rã, cảnh tỉnh  lòng người đang mưu tìm hạnh phúc bằng sự chơn thật của mình.

Ôi...tuy vân Đại Từ Phụ đã vì đời mà mở cơ qui nguyên phục nhứt  cho con cái của người gom về một mối, anh trước em sau dìu nhau về đường Chí Thánh, mà hại thay cái bóng vẽ hình tôn giáo và con mắt Cao Đài nơi đất khách dường như nghiêng đổ nhạt nhòa bởi  tâm lý nhơn sanh bất hóa trong việc truyền giáo.

Do đâu? Vì đâu nên nỗi?